Familie (bank) Familie hypotheek
Koopt uw kind voor het eerst een huis? Het is voor starters steeds lastiger om iets
fatsoenlijks te vinden dat binnen het budget past. Maar als ouders kunt u een handje
helpen door zelf voor bank te spelen. En het levert ook nog eens extra fiscaal
voordeel op. Gaat uw kind een huis kopen? En heeft u geld op een spaarrekening dat u voorlopig niet nodig heeft? Dan kunt u het misschien beter aan uw kind lenen. Door zelf voor bank te spelen en een marktconforme rente te vragen, verbetert het rendement op uw spaargeld. De fiscus betaalt mee: de door u ontvangen rente is onbelast, terwijl uw kind de rente kan aftrekken. Natuurlijk betaalt u over het uitgeleende bedrag wel 1,2 procent vermogens rendementsheffing in box 3, maar die moest u toch al betalen over uw spaargeld.
Hoe werkt het?
Stel, u heeft 40.000 euro achter de hand en uw kind wil een huis of appartement
kopen. U mag dat bedrag tegen 6,25 procent uitlenen aan uw kind (zie het kader
‘Welke rente?’). Dat levert u jaarlijks 2.500 euro op, ofwel minstens 1.000 euro meer
dan banken u aan rente willen geven op een spaarrekening. Uw kind betaalt ongeveer 1 procent meer rente dan bij de bank, maar bij een IB-tarief van 42 procent kost dit deel van de lening uw kind netto slechts 232 euro extra. Hoewel de rente daadwerkelijk moet worden betaald, kunt u uw kind natuurlijk altijd in een later
stadium (al dan niet gedeeltelijk) compenseren door middel van aparte schenkingen.
Wat zijn de voordelen?
Het zijn er veel. Om te beginnen levert uw geld op deze manier meer op dan uw geld
op een spaarrekening. Ten tweede betaalt uw kind meer rente, maar daardoor
ontstaat ook meer aftrek. Ten derde gaat het renteverschil tussen sparen en uitlenen
niet naar de bank maar blijft dat binnen de familie. Ten vierde kan een lening binnen
de familie voorkomen dat er tophypotheekrente moet worden betaald. Topfinancieringen — dat zijn leningen op 90-100 procent van de executiewaarde van het huis — kosten meer rente. Instappers op de woningmarkt die niet onder de regeling van de Nationale Hypotheekgarantie vallen, zitten daar aan vast zolang ze geen eigen geld meebrengen. Natuurlijk moet één ander goed worden vastgelegd. Maar, voordeel nummer vijf, u hoeft er niet voor naar de notaris en ook dat spaart geld uit. U sluit simpelweg een ‘overeenkomst van geldlening’. Mail ons voor een standaard overeenkomst.
En nadelen?
Uw kind betaalt bij u meer dan bij de bank. Maar dat is nu juist de grap: de fiscus
compenseert een deel van dat nadeel en wat de fiscus niet compenseert kunt u uw
kind later in het jaar, bijvoorbeeld ter gelegenheid van diens verjaardag, Sinterklaas of kerst, geheel of gedeeltelijk terugschenken. Deze manier van bankieren kent dus eigenlijk geen nadelen, op één na: u kunt niet langer vrij over uw geld beschikken. Doe dit dus alleen als u het kapitaal gedurende een lange tijd niet nodig heeft. En —maar dat spreekt voor zich — alleen als u er een goed gevoel bij heeft.
TIP: Laat uw kind de hypotheek tegen een hoger bedrag inschrijven. Tegen de tijd
dat er extra hypotheek moet worden opgenomen — bijvoorbeeld om de schuld aan u
af te lossen — hoeft uw kind niet opnieuw de gang naar de notaris te maken, met alle
kosten van dien.
Lijkt het u wel wat, zo’n ‘familiebank’? Volg dan het stappenplanstappenplan.
STAP 1: hou rekening met de financiën van uw kind U wilt natuurlijk dat uw kind werkt aan een gezonde financiële toekomst. Hou dus, net als de bank, rekening met diens financiële armslag. Financiële tegenvallers moeten kunnen worden opvangen. Een te hoge hypotheek kan dan funest zijn als de rente stijgt. Als vuistregel geldt: leen maximaal viereneenhalf keer het bruto jaarsalaris. Een tweede inkomen mag voor maximaal 50 procent meetellen, maar alleen als dat inkomen vermoedelijk ook op de lange termijn in stand zal blijven.
STAP 2: leen alleen kapitaal uit dat u langere tijd niet nodig heeft
Als u eigenlijk het geld niet kunt missen of op korte termijn nodig heeft, kunt u beter geen geld uitlenen, dus ook niet aan uw kind. Bovendien — maar dat spreekt
eigenlijk voor zich — moet u natuurlijk alleen aan uw kind lenen als het financieel
verantwoord is en als u er een goed gevoel bij heeft.
STAP 3: Maak duidelijke afspraken over de aflossing Als u eigenlijk het geld ook weer terug wilt ontvangen, maak dan heldere duidelijke afspraken en stel een aflosschema op.
STAP 4: laat uw kind daadwerkelijk de rente betalen De rente wordt pas aftrekbaar als uw kind de rente daadwerkelijk aan u heeft betaald. Het kwijtschelden van de rente heeft dus — fiscaal gezien — een averechts effect.
TIP: Maak de rente zo hoog mogelijk.
Maar u hoeft uw kind natuurlijk geen poot uit te draaien. We kunnen ons voorstellen
dat u uw kind voor de hogere rente compenseert door aparte schenkingen ter
gelegenheid van een verjaardag, Sinterklaas of kerst, met gebruikmaking van de
jaarlijkse schenkingsvrijstelling voor schenkingen van ouders aan kinderen van
€ 4.412 (bedrag 2007).
STAP 5: vraag afsluitprovisie aan uw kind Het is fiscaal vaak voordelig om uw kind afsluitprovisie in rekening te brengen: uw kind kan de provisie namelijk aftrekken en de ontvangen afsluitprovisie is bij de ouders onbelast (box 3)
STAP 6: leg de lening goed vast U hoeft daarvoor niet naar de notaris; u kunt onderhands een ‘overeenkomst van geldlening’ sluiten.
STAP 7: registreer de overeenkomst bij de Belastingdienst Als u een door beide partijen getekend origineel exemplaar van de overeenkomst stuurt aan uw Belastingdienst, onder vermelding van ‘Ter Registratie’, staat de
overeenkomst officieel vast.
LET OP: De afsluitprovisie is aftrekbaar tot maximaal 1,5% met een maximum van
€ 3.630. Ook hier geldt uiteraard dat het mogelijk is uw kind (deels) te compenseren
door middel van aparte schenkingen.
WELKE RENTE KUNT U VRAGEN?
Het is fiscaal voordelig de rente zo hoog mogelijk vast te stellen. De rente is namelijk voor uw kind aftrekbaar in box 1 en voor u onbelast in box 3. Het zou natuurlijk prachtig zijn als u een ‘woekerrente’ kon vragen. Bij 12% rente op een lening van € 100.000 zou uw kind in het 42%-tarief netto € 6.960 aan rente betalen, terwijl u € 12.000 zou opstrijken, waarna u beiden lachend de buit kunt verdelen. Dat is de reden waarom de fiscus heeft bepaald dat er een ‘zakelijke rente’ moet worden betaald. Maar wat is zakelijk? Als vuistregel kunt u een bandbreedte van een kwart (naar boven, maar ook naar beneden) ten opzichte van vergelijkbare leningen
hanteren. Is de rente van een hypotheeklening van tien jaar bij de bank bijvoorbeeld
5%, dan is de rente die u in rekening kunt brengen dus maximaal (0,05 * 1,25 =)
6,25%.
TIP: Schrijf u in bij rente-abonnement.nl
